29 Aralık 2012 Cumartesi

Akdelikler – Kuasarlar Nedir


Karadeliklerin bulucusu Karl Schwarzschild:''Karadelikler ölümün , akdelikler ise doğumun simgesidir.'' demiştir. Aslında bu söz bile akdelikler ve karadelikler hakkında bize baya bir bilgi veriyor.



Yapılan araştırmalar çerçevesinde akdeliklerin ortalama olarak karadeliklerin zıttı olduğunu söyleyebiliyoruz. Öncelikle karadeliklerin özelliklerini tam olarak bilmemiz gerekiyor ki akdelikleri de iyi bir şekilde kavrayabilelim.

Karadelikler; minimum ışıma yaparlar,çekim kuvveti ışıktan hızlı olduğu için ''kara'' olarak nitelendirilirler ve özel olarak yaptığı ışımalar olmadığı takdirde teleskop vb. aygıtlarla görülmesi imkansızdır. (Sadece uzaydaki enerji dalgalanmalarını gösteren Jet X-Ray cihazları sayesinde karadelikleri tespit edebiliyoruz.

Akdelikler ise karadeliklerde saymış olduklarımın tam tersini yaparlar. Maksimum ışıma yaparlar ve bunun sonucunda çıkan ışık çok fazladır. Yapılan çalışmalarda bir akdeliğin ortalama boyutu güneş sistemimizden on katı büyüklüktedir ve buna rağmen bir galaksiden 1000 kat daha güçlü radyasyon yayabilmektedirler.

Bu kozmik yapılar o kadar fazla ışık saçıyorlar ki bu durumda bir akdeliğin yapısını gözlemeyi gerçekten zorlaştırıyor. Akdeliklerin saçtığı ışık oranından dolayı hala tam olarak akdeliklerin yapısını ve içerisinde neler olduğunu tam olarak bilmiyoruz.

'' Akdeliklerin Keşfi ''

1960 yılına kadar yapılan çalışmalarda akdelikler , ''mavi dev yıldızlar'' olarak biliniyordu. ( Teknolojinin yetersizliği ve akdeliklerin büyük yıldızlar gibi saçtığı ışıktan dolayı.) [2] Teknolojinin gelişmesi ile birlikte ilk kez 1965 yılında yapılan çalışmalar ve gözlemler sonucunda ''mavi devlerin'' yıldız ya da galaksi olmadığı anlaşılmıştır. Bu mavi devlerin yıldız ya da galaksi olmadığını ise bir yıldız ile mavi devin yaydığı ışık tipinden (tayflarından) anladılar.

Bu mavi devlere ak delik ismi de saçmış olduğu ışık oranına göre konmuştur. Bu mavi devler boyutlarına kıyasla çok büyük ışık saçtıkları için ''akdelik'' olarak isimlendirilmiştir.

'' Karadelikler ve Akdelikler Arasındaki Bağ ''

Teknolojinin gelişmesi ile beraber karadelikler hakkında birçok bilgi öğrendik. Yaptığı esrarengiz ışımaları , olay ufku , karadeliklerin oluşumu ve boyutları , karadeliklerin ölümü (sonları) gibi karadeliğin birçok özelliği hakkında elimizde veri var. Bu noktada ise fark edilen aslında karadeliklerin bütün özelliklerinin tam tersinin akdelikler de de oluşudur. Yani bir karadelikte olan her özelliğin tersi (şu ana kadar yapılan çalışmalar bunu gösteriyor) akdelikler de de mevcuttur. Tabi olaya birbirlerinin zıttı olma açısından bakacak olursak aralarında mutlaka bir bağ olmalıydı.

Einstein'a göre karadelikler ile akdelikler arasında başka evrenlere yolculuk yapabileceğimiz yollar vardı. Bizler bu yollara Einstein Rosen Köprüsü ya da bir başka adıyla '' kurt delikleri '' diyoruz. Tabi bu yolların varlığı hakkında hatta yolları bırakalım bir başka evrenin bile olduğunu bilmiyoruz. Elimizde somut olarak bir veri yok.

Bir başka çıkış noktası ise şu şekildedir: Karadeliklerin çekim gücü kütlesiyle doğru orantılıdır. Bir karadeliğin kütlesi ne kadar büyük olursa çekim gücü de o kadar fazladır. Karadelikler çekim kuvvetleri kadar bir çok gök cisminini içerisine çeker. (yutar) Peki bu yuttuğu gök cisimlerinin enerjisi nereye gidiyor? Karadelikler bu enerjiyi kullanabilseydi inanılmaz bir şekilde büyüyecekti. Ancak yapılan araştırmalar sonrasında bu enerjinin aslında kendisinin tam zıttı olan akdeliklere gönderildiği düşünülmektedir. O yüzden akdelikler bu enerji doğrultusunda yüksek radyasyon yapıp , çok fazla ışık saçmaktadır.

Karadelikler tekillik noktasına ulaştıktan sonra bütün enerjilerini akdeliklere iletirler. Bu sayede akdeliklerde çok büyük enerjiler ve buna bağlı olarak enerji dalgalanmaları gözlenmektedir.

Son olarak bilimin bu konuda öğreneceği ve bulacağı gerçekten çok şey var. Bilim insanlarındaki sorgulayıcı ve araştırmacı düşünce bitmeyeceği sürece aklımıza takılan soru işaretlerini bir gün cevaplayacağımızdan emin olabilirsiniz. :) - Akdelikler – Kuasarlar Nedir

Hiç yorum yok:

Yorum Gönder