BAĞIŞIKLIK SİSTEMİNİN İŞLEYİŞİ
Birçok hastalıktan ilaçlar yardımıyla kurtuluruz, tabii ki geçici olarak. Peki ya hasta olmadığımız zamanlarda durum ne? İşte o zaman işin içine “bağışıklık sitemi” giriyor. Katmanlardan oluşan bu sistem sayesinde mikroplar hastalık yapmadan vücuttan uzaklaştırılıyorlar.
Haydi, gelin bu sistem nasıl işliyormuş inceleyelim.
Canlı vücudu oldukça farklı moleküllerden, hücrelerden ve dokulardan oluşan birçok savunma sistemi tarafından korunmaktadır. Bağışıklık sistemlerinden olmayan vücudun yaratığı ve ya dışarıdan gelen ve sistemi uyaran tüm moleküllere "antijen (immünojen)" denir. Bağışıklık sisteminin ilk tabakasını antijenlerin vücuda girmesini engelleyen sistemlerdir. İlk engel olan deri, solunum ve sindirim sistemi gibi savunma elemanlarını antijen aşarsa, ikinci savunma sistemi hemen harekete geçer.
İkinci savunma sistemini ise fagositler, makrofajlar, lenfositler gibi savunma hücreleri oluşturur. Bunlar doğuştan gelen bağışıklık sistemi elemanlarıdır; kemik iliği, lenf bezleri gibi özelleşmiş yerlerde bulunurlar. İlk aşamada, öncü hücreler olan “fagositler ve makrofajlar” antijenleri yok etmeye çalışırlar. Antijenlerin vücut tarafından bu şekilde yok edilmeleri sürekli devam eden bir olaydır.
Bu ikinci koruma sistemi de başarılı olamazsa, “edinilmiş bağışıklık sistemi”nin temel hücreleri olan B ve T lenfositler devreye girerler. Bu lenfositlet hastalık yaşadıkça karşılaşılan hastalığa karşı bağışıklık kazanmış hücrelerdir.
T hücrelerinin alt gruplarından “öldürücü T hücreleri” antijenleri yok etmeye çalışırken, edinilmiş sistemin bir diğer önemli hücreleri olan B hücreleri de "bağışıklığın akıllı molekülleri" olarak adlandırılan "antikor "ları sentezlemeye başlar. Glikoprotein yapılı bu moleküller, anahtar-kilit uyumu şeklinde özgül antijenlere bağlanarak antijenleri ya etkisiz hale getirirler ya da kompleman sistemi ( temizlenmesine yardım eden biyokimyasal bir sistem ) ve diğer savunma hücrelerini harekete geçirerek antijenlerin yok edilmelerini sağlar.
Savunma sisteminde çok önemli bir rolü olan antikorlar, ağır zincir ve hafif zincir olmak üzere 2 çift protein zincirinden yapılmışlardır. Ağır ve hafif zincirler üzerinde, değişken (V/variable) ve sabit (C/constant) bölgeler bulunur. “Değişken bölge, antijeni tanıyan kısmı oluşturmak üzere” özelleşmiştir ve bir çift halinde bulunurlar. Buradaki aminoasit dizilimlerindeki farklılıklar, farklı antijen bağlanmasına yol açar. - Bağışıklık Sisteminin Görevleri İşleyişi
Birçok hastalıktan ilaçlar yardımıyla kurtuluruz, tabii ki geçici olarak. Peki ya hasta olmadığımız zamanlarda durum ne? İşte o zaman işin içine “bağışıklık sitemi” giriyor. Katmanlardan oluşan bu sistem sayesinde mikroplar hastalık yapmadan vücuttan uzaklaştırılıyorlar.
Haydi, gelin bu sistem nasıl işliyormuş inceleyelim.
Canlı vücudu oldukça farklı moleküllerden, hücrelerden ve dokulardan oluşan birçok savunma sistemi tarafından korunmaktadır. Bağışıklık sistemlerinden olmayan vücudun yaratığı ve ya dışarıdan gelen ve sistemi uyaran tüm moleküllere "antijen (immünojen)" denir. Bağışıklık sisteminin ilk tabakasını antijenlerin vücuda girmesini engelleyen sistemlerdir. İlk engel olan deri, solunum ve sindirim sistemi gibi savunma elemanlarını antijen aşarsa, ikinci savunma sistemi hemen harekete geçer.
İkinci savunma sistemini ise fagositler, makrofajlar, lenfositler gibi savunma hücreleri oluşturur. Bunlar doğuştan gelen bağışıklık sistemi elemanlarıdır; kemik iliği, lenf bezleri gibi özelleşmiş yerlerde bulunurlar. İlk aşamada, öncü hücreler olan “fagositler ve makrofajlar” antijenleri yok etmeye çalışırlar. Antijenlerin vücut tarafından bu şekilde yok edilmeleri sürekli devam eden bir olaydır.
Bu ikinci koruma sistemi de başarılı olamazsa, “edinilmiş bağışıklık sistemi”nin temel hücreleri olan B ve T lenfositler devreye girerler. Bu lenfositlet hastalık yaşadıkça karşılaşılan hastalığa karşı bağışıklık kazanmış hücrelerdir.
T hücrelerinin alt gruplarından “öldürücü T hücreleri” antijenleri yok etmeye çalışırken, edinilmiş sistemin bir diğer önemli hücreleri olan B hücreleri de "bağışıklığın akıllı molekülleri" olarak adlandırılan "antikor "ları sentezlemeye başlar. Glikoprotein yapılı bu moleküller, anahtar-kilit uyumu şeklinde özgül antijenlere bağlanarak antijenleri ya etkisiz hale getirirler ya da kompleman sistemi ( temizlenmesine yardım eden biyokimyasal bir sistem ) ve diğer savunma hücrelerini harekete geçirerek antijenlerin yok edilmelerini sağlar.
Savunma sisteminde çok önemli bir rolü olan antikorlar, ağır zincir ve hafif zincir olmak üzere 2 çift protein zincirinden yapılmışlardır. Ağır ve hafif zincirler üzerinde, değişken (V/variable) ve sabit (C/constant) bölgeler bulunur. “Değişken bölge, antijeni tanıyan kısmı oluşturmak üzere” özelleşmiştir ve bir çift halinde bulunurlar. Buradaki aminoasit dizilimlerindeki farklılıklar, farklı antijen bağlanmasına yol açar. - Bağışıklık Sisteminin Görevleri İşleyişi
Hiç yorum yok:
Yorum Gönder