Evren Geometrik Şekli Üzerine

Evrenin ''tam'' olarak ''geometrik şeklini'' bilmiyoruz. ''Geometrik şekil'' kavramını daha rahat anlayabilmemiz için evren yerine herhangi bir maddeyi ele alacağız. (Daha rahat örnek verebilmek ve anlatabilmek için.)

Teknik olarak bir maddenin geometrik şeklini öğrenebilmemiz için iki seçeneğimiz vardır. Bu seçenekler belirli şartlar ve durumlarda değişiklik gösterebilir. Sizi çok büyük bir kutunun içerisine kapattık ve bu kutunun geometrik şekli nedir? diye bir soru sorduk. Kutunun içerisindeyseniz yapacağınız ilk şey odanın köşegenlerini ve yüksekliğini tespit etmektir. Buna bağlı olarak bulunduğunuz kutuyu zihninizde canlandırarak ''kabataslak'' olarak geometrik şeklini belirleyebilirsiniz.

Eğer kutunun dışarısındaysak (ikinci seçeneğimiz) kutuyu dışarıdan analiz edip odanın şekli hakkında bir tahmin yürütmemiz mümkündür.

Buraya kadar herhangi bir sorun yok ve her şey olağan. Ancak gel gelelim bu örneğimizi evrene uyarladığımız zaman büyük bir sorunla karşılaşıyoruz. Evrenin belli bir köşesi ve ufuk çizgisi olmadığı için evrenin şekli üzerine bir şey söylememiz oldukça güç. Ayrıca örnekte de verdiğim gibi ikinci seçeneğimizde yani evrene , evrenin dışından bakamadığımızdan dolayı geometrik şekli hakkında net bir şey söyleyemiyoruz.

Ancak yapılan çalışmalar ve yorumlara göre evrenin ''düz'' olduğunu düşünüyoruz. Tabi şekil olarak bildiğimiz bir düzlükten ibaret değil. Bilim insanlarının tabiriyle ''boyutlandırılmış düzlük'' dediğimiz bir şekil. Yani birçok boyutun olduğu bir geometrik şekil. Tabi bunu algımızda canlandırmamız oldukça güç. Kaldı ki oldukça güçlü simülasyon programları bile evrenin geometrik şeklini ''tam'' olarak çıkartamıyor.

Bu arada yeri gelmişken şunu söylemekte de fayda var. ''Neden bilim insanları evrenin düz olduğunu düşünüyor?'' diye de sorabilirsiniz. Büyük Patlama'dan sonra enerji ve ısı çok fazla olduğundan dolayı birçok ışınım olmuştur. Bu ışınımların bazıları hale evrenimizde varlığını sürdürmektedir. Biz bu eski ışınımlara ''fosil ışınımları'' adı veriyoruz.

Bu fosil ışınımlar evrenin ilk anlarından bu yana normalde evrenin bir ucundan diğer ucuna kadar ulaşmış olması gerekiyor. Ancak bir bakıyoruz ki bu ışınımlar aslında pekte fazla yol kat edememiş. Halbuki 13.3-13.4 milyar yılda bu ışınımların baya yol alması gerekiyordu.

Bunun iki sebebi var.
Birincisi, evrenin hızla genişlemesi. 
İkincisi ise ''evrenimizin düz olması.''

Özgür YILMAZ
Bilime Dair Herşey Ekibi - Evren Geometrik Şekli Üzerine